Τρίτη 15.10.2024

Η Αριστερά πιάστηκε στον ύπνο

ΣΥΡΙΖΑ της ασυμβίβαστης ιδεολογίας και της πολύπτυχης κομματικής γραφειοκρατίας· των εσωτερικών διεργασιών· των αργών ζυμώσεων· της διαρκούς αναζήτησης αντιπάλων· ο ΣΥΡΙΖΑ των συντρόφων, που βλέπουν τα πάντα μέσα από το πρίσμα των διαβουλεύσεων, της κομματικής προσφοράς και των αγωνιστικών διαδρομών. Πώς γίνεται ένας τέτοιος κομματικός μηχανισμός να μη διέβλεψε την εμφάνιση Κασσελάκη; Πώς γίνεται να μην είχε την πρόνοια να προστατεύσει τον εαυτό του από τον φαντασμαγορικό εισοδισμό; Πώς γίνεται μια παράταξη που αυτοπροσδιορίζεται επί τη βάσει αριστερών δογμάτων και αξιών, να παραδίδεται σε ένα πρόσωπο που φέρει τις στερεοτυπικές ιδιότητες του αντιπάλου; Μπροστά στο ενδεχόμενο ανάδειξης του Στέφανου Κασσελάκη ως προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα καλείται να απαντήσει σε ένα υπαρξιακό ερώτημα που οι περισσότεροι έξω από αυτό έχουν απαντήσει εδώ και χρόνια: είναι όντως ο ΣΥΡΙΖΑ μια ιδεολογικά και ανθρωπολογικά συμπαγής παράταξη με κλασικά αριστερά χαρακτηριστικά; Η απάντηση είναι όχι. Επιτέλους, ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται αντιμέτωπος με την άβολη αλήθεια: δεν είναι και δεν ήταν ποτέ αυτό που νόμιζε.

Ετερογενές μείγμα

Δεν περιμέναμε τον Κασσελάκη για να διαγνώσουμε τον τρικυμιωδώς πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ. Η αλήθεια είναι ότι κάτι είχαμε καταλάβει επ’ αυτού, από την ικανότητά του να αναμειγνύει σταλινικά στοιχεία με εφοπλιστικούς παράγοντες και προσωπικότητες σαν τον Πάνο Καμμένο και τη Ραχήλ Μακρή. Ομως ο ΣΥΡΙΖΑ, τόσο ως κυβέρνηση όσο και ως αντιπολίτευση, πορεύτηκε με άξονα την απατηλή αυτοεικόνα του και όχι συνεκτιμώντας τη γνώμη των άλλων ή, πολύ περισσότερο, την πραγματικότητα. Το πρόβλημα δεν είναι, λοιπόν, η ετερογένειά του, αλλά η απροθυμία του κόμματος να λειτουργήσει ενσυνείδητα και δημιουργικά μέσα σε αυτήν· η αδυναμία του να παραδεχτεί ότι δεν είναι ένα πράγμα (σπουδαίο, ανεπίληπτο, απροσμάχητο), αλλά πολλά (κάποια καλά, κάποια ελαττωματικά). Αυτή η ανομολόγητη πολυπλοκότητα με ψευδοαριστερό επίχρισμα (κομμουνιστές και σοσιαλιστές, αγκαλιά με καραμανλικούς, συνωμοσιολόγους και άλλους) οδήγησε σε κωμικές ψευδαισθήσεις μεγαλείου, αλλά και σε αντιφάσεις (βλ. αριστερά μνημόνια που δεν ήταν μνημόνια, διαψευσμένα κι όμως ακλόνητα ηθικά πλεονεκτήματα κ.ά.). Παρά ταύτα, ο Αλέξης Τσίπρας είχε την ικανότητα να λειτουργεί ως συγκολλητική ουσία των παραδοξοτήτων, γιατί όλοι οι κοινωνοί του παράδοξου τον αναγνώριζαν ως δικό τους. Το κόμμα επιβίωνε, γιατί ο πρώην πρόεδρος συμπλήρωνε το βασικό νομιμοποιητικό κουτάκι του αριστερού και παράλληλα πολλά μικρότερα κουτάκια: του λαϊκισμού, του εμφυλιοπολεμικού πνεύματος, της συνωμοσιολογίας, του ανορθολογισμού.

 

Αν δεν ταιριάζανε

Θα καταφέρει ο Κασσελάκης να διαφυλάξει τη συνοχή του χάους; Μπορεί ένας εκπρόσωπος της «άρχουσας τάξης» με καριέρα στους πιο εμβληματικούς χώρους του «νεοφιλελευθερισμού» να διασφαλίσει την επιβίωση μιας παράταξης της ριζοσπαστικής Αριστεράς; Αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα γνήσια αριστερό κόμμα, η απάντηση θα ήταν όχι. Επειδή όμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι γνήσια αριστερό κόμμα, ο Κασσελάκης όχι μόνο μπορεί να λειτουργήσει ως ηγέτης του, αλλά έχει και τα φόντα να τον αναστήσει. Δεν χρειάζεται να κάνει πολλά· απλώς θα ακολουθήσει το πολιτικό παράδειγμα που ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ψηφοφόροι του δεν μετάνιωσαν ποτέ, όσο κι αν τους πρόδωσε: το παράδειγμα Τσίπρα. Mπορεί ο τελευταίος να ηττήθηκε εκλογικά, αλλά οι ιδέες του έχουν ακόμη έρεισμα σε μεγάλο μέρος πολιτών. H κουλτούρα των αγανακτισμένων υπάρχει ακόμη, οι αγανακτισμένοι επίσης, και το μόνο που μένει είναι ένας νέος μεσσίας· ένα πρόσωπο που θα επαναλάβει τις υποσχέσεις που ναυάγησαν, αλλά θα το κάνει με τη χάρη της νεότητας και της ομορφιάς του.

 

Κάτω από τη μηλιά

Δεν είναι τυχαίοι οι ψίθυροι που θέλουν τον Αλέξη Τσίπρα να βρίσκεται πίσω από τη σκανδαλωδώς ταχύρρυθμη ανέλιξη του Στέφανου Κασσελάκη. Το υποκινούμενο του φαινομένου προδίδεται απ’ όλες τις πλευρές: από τη δυναμική προώθηση, από τη στήριξη του προεδρικού στρατοπέδου, από το γεγονός ότι ο Κασσελάκης επικαλείται όπου σταθεί κι όπου βρεθεί τον πρώην πρόεδρο. Κυρίως, όμως, προδίδεται από τον τρόπο που ο Κασσελάκης φιλοτεχνεί την πολιτική του περσόνα: οι υποσχέσεις σύγκρουσης και ξεδοντιάσματος, οι επαναστατικές κορώνες, τα οράματα αντισυστημισμού, η εικόνα του τίμιου παιδιού που έρχεται να λυτρώσει τους αδύναμους είναι κουκούτσια από καρπό τσιπρικού πολιτικού δέντρου. Δεν είναι τυχαία ούτε η επιλογή Κασσελάκη για τη συγκεκριμένη δουλειά. Στον Κασσελάκη, ο Αλέξης Τσίπρας είδε ό,τι κάποιος άλλος είχε κάποτε δει στον ίδιο: άγνοια, φιλοδοξία, θράσος· είδε, ωστόσο, και αυτά που ο ίδιος δεν διέθετε: εργασιακή εμπειρία, ακαδημαϊκό υπόβαθρο, γνώση τουλάχιστον μιας ξένης γλώσσας. Ο Κασσελάκης μάς απασχολεί σήμερα, επειδή θεωρήθηκε ως το εξελιγμένο μοντέλο του Αλέξη Τσίπρα, το μόνο που μπορεί να νικήσει τον Μητσοτάκη.

 

Περί διάσπασης

Πολλοί προφητεύουν τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ, παραγνωρίζοντας ότι η διάσπαση είναι επικίνδυνη όταν αναπτύσσεται ανάμεσα σε δύο ίσα μέρη ή, έστω, ανάμεσα σε δύο μέρη με υπολογίσιμες δυνάμεις. Οταν η μία πλευρά έχει σχεδόν καταπιεί την άλλη, η διάσπαση που προμηνύεται δεν είναι και κάτι τρομερό. Το πιθανότερο είναι πως οι αριστερές συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ έχουν ήδη χάσει.

ΠΗΓΗ

https://www.kathimerini.gr/

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ