Η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, οι «βελόνες» και τα κοινά τους

Μπορεί η κυβέρνηση να βαδίζει στον έβδομο χρόνο και να συναντά τη φθορά της (και εκείνη βλέπει τη βελόνα να έχει κολλήσει με κάποιες ταλαντεύσεις γύρω από τα ποσοστά των ευρωεκλογών) αλλά στο ΠΑΣΟΚ η αδυναμία του να προσεγγίσει την κοινωνία με μια καθαρή και ενιαία φωνή, δύσκολα πλέον κρύβεται πίσω από το πρόγραμμα-«ευαγγέλιο» που επικαλούνται μέσα στην αμηχανία τους.

Στη Νέα Δημοκρατία ακόμη ψάχνουν μετά από τη ΔΕΘ τη συνταγή για την επιστροφή σε μια πιο γρήγορη ανοδική δημοσκοπική πορεία και δείχνουν να αντιμετωπίζουν ως άπλετο τον χρόνο που απομένει μέχρι τις εκλογές την άνοιξη του 2027 για να κάνουν όσα δεν έκαναν με επιβεβαιωμένη από την κοινωνία επιτυχία σε κρίσιμους τομείς. Η κοινωνία (στα γκάλοπ πάντα και με σημαντικό ποσοστό) δείχνει να διευρύνει την απόστασή της γενικώς από το πολιτικό σύστημα, να διατηρεί επιφυλάξεις για τα κόμματα εξουσίας και να προτιμά στην παρούσα φάση τη στέγη των αναποφάσιστων. Ο Κανένας συχνά προσπερνά τον πρώτο στην καταλληλότητα για το Μαξίμου (που είναι σταθερά ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη βελόνα όμως προς τα κάτω) και οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί βολοδέρνουν στα μονοψήφια ποσοστά τους. Η κοινωνία φωνάζει ότι δεν βλέπουν φως για να βγουν από το δυσβάσταχτο και καθημερινό τούνελ της ακρίβειας και «ακούνε» όλο και λιγότερο τις κυβερνητικές εξαγγελίες, ακόμη και αυτές που ψηφίζουν κόμματα της αντιπολίτευσης. Η «ψήφος εμπιστοσύνης» δεν προσφέρεται πλέον χωρίς δεύτερες και τρίτες σκέψεις γιατί οι πολίτες δεν πείθονται εύκολα ότι η κυβερνητική παράταξη ή το χ και ψ κόμμα είναι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος.

Στην αφετηρία μιας γεμάτης αβεβαιότητες πολιτικής συγκυρίας (διεθνώς, στην Ευρώπη και εδώ) τα λεγόμενα κόμματα διαμαρτυρίας αυξάνουν τα δημοσκοπικά ποσοστά τους και σε αυτά μπορεί να προστεθούν και άλλα, αν δεν διαψευστούν τα σχετικά σενάρια. Ο παραδοσιακός δικομματισμός των περασμένων δεκαετιών δεν υφίσταται και το μωσαϊκό των πολλών και διαφορετικών «ταυτοτήτων» κομμάτων στην αντιπολίτευση το επιβεβαιώνει. Ακόμη και αν αυξάνονται σε ποσοστά οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης (και αφού έχει υποχωρήσει από τις ευρωεκλογές η δυναμική της ΝΔ) δεν φαίνεται εύκολα στον ορίζοντα (μέχρι τις εκλογές) η δημιουργία ενός ισχυρού εναλλακτικού πόλου διακυβέρνησης. Η δημιουργία ενός αντίπαλου δέους που θα βλέπει στα ίσα τη ΝΔ παραμένει στα σχέδια επί χάρτου της Χαριλάου Τρικούπη και ίσως στο πεδίο των συνομιλητών του Αλέξη Τσίπρα, που προφανώς προβληματίζονται για την απήχηση του εγχειρήματος όταν και εάν εκείνος ανοίξει διάπλατα τα «χαρτιά» του. Θα παραμείνεις στο rebranding προσπαθώντας να κάνει στροφή και προς τα κεντρώα κοινά ή θα «γυρίσει» στις «δεξαμενές» που τον ακολουθούσαν στην προηγούμενη φάση, με κινήσεις όπως η χθεσινή με τη δήλωσή του για τον Πάνο Ρούτσι και το αίτημά του. Δεν είναι εύκολα προσεγγίσιμη, είπαμε, η «ψήφος εμπιστοσύνης» και ως εκ τούτου θολές και αβέβαιες οι προβλέψεις για την ανταπόκριση της κοινωνίας σε μια «επιστροφή». Το ενδιαφέρον που παρατηρείται πάντως στα γκάλοπ για ένα κόμμα Τσίπρα δεν πρέπει να το υποτιμά κανείς, ούτε και να το υπερτιμά.

Το ΠΑΣΟΚ πάλι εμφανίζει δυο, τρεις ή και περισσότερες γραμμές για το που θέλει να τραβήξει το καράβι την επόμενη μέρα, η ηγεσία δεν καταφέρνει να εξασφαλίσει το πεδίο του ειλικρινούς διαλόγου και των συλλογικών δράσεων και αντί να δει το «πρόβλημα» και να το αντιμετωπίσει απομακρύνεται από τη λύση του. Φλυαρεί γύρω από τις διαφορετικές απόψεις για τις μετεκλογικές συνεργασίες, λες και έχει μειώσει τη διαφορά και απέχει μόλις τρεις μονάδες (στα όρια του στατιστικού λάθους δηλαδή) από το πρώτο κόμμα. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σήμερα, πρώτα πρέπει να πείσει ότι μπορεί να γίνει αύριο ο εναλλακτικός ισχυρός πόλος διακυβέρνησης- έπονται οι συνεργασίες και σίγουρα η όποια πρόσκληση και το δίλημμα δεν θα φτάσει μόνο στη Χαριλάου Τρικούπη, όταν έρθει η ώρα της πρώτης κάλπης. Χωρίς αυτό πάλι να σημαίνει ότι το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να αποκτήσει καθαρό προσανατολισμό και για τις συνεργασίες, ειδικά όταν διεκδικεί να κυβερνήσει τη χώρα. Τα περί προσανατολισμού είναι άλλωστε αυτά που απασχολούν και τη Νέα Δημοκρατία, που το 2019 και το 2023 είδε να κατακτά τον κεντρώο χώρο και στη συνέχεια να ψάχνει διαρκώς τις ισορροπίες με τους παραδοσιακούς της ψηφοφόρους.