Λίγος χρόνος για τις ελληνικές ‘συστημικές’ τράπεζες, του Ελευθέριου Σιδερά

Μόλις ένας μήνας έχει περάσει απ’ την ανακοίνωση των ετήσιων αποδόσεων της neobank Revolut, η οποία κατόρθωσε να αριθμεί 1 εκατομμύριο χρήστες στην ελληνική επικράτεια, με τη διεύθυνση της ,οπτιμιστικά να δηλώνει πως θα τους διπλασιάσει μέσα στον επόμενο χρόνο. Παράλληλα, και άλλες “νεοτράπεζες”, όπως η γερμανική Ν26, αναμένεται να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στην ελληνική αγορά μέσα στο 2025. Σε αυτό το κλίμα διεύρυνσης αυτών που μετέχουν στην αγορά των τραπεζών στην Ελλάδα, ο όρος συστημική τράπεζα μοιάζει να αποτελεί σελίδα του παρελθόντος. Συγχρόνως, η ίδια η ύπαρξη των παραδοσιακών ελληνικών τραπεζικών και ασφαλιστικών ιδρυμάτων με τη σημερινή τους μορφή τίθεται σε κίνδυνο.

Η ταχύτατη άνθιση των “νεοτραπεζών” στην ελληνική αγορά οφείλεται στις ανταγωνιστικότερες υπηρεσίες που παρέχουν στους πελάτες τους σε σχέση με τις αντίστοιχες ελληνικές. Αρχικά, οι neobanks περιέχουν ελάχιστες πρόσθετες χρεώσεις τόσο στη διαχείριση όσο και στις συναλλαγές στους λογαριασμούς των πελατών τους. Επιπλέον, η εγγραφή σε αυτές τις τράπεζες είναι πολύ πιο σύντομη, δεν απαιτεί ούτε φυσική παρουσία ούτε πληθώρα δικαιολογητικών και εγγράφων· αντ’ αυτού, μπορεί να ολοκληρωθεί σε λιγότερο από 10 λεπτά. Ακόμη, προσφέρουν ανταγωνιστικότερους τόκους καταθέσεων (0,5%-2%) σε σχέση με τις ελληνικές τράπεζες (0,2%). Τέλος, είναι το ψηφιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο είναι θεμελιωμένες, κάτι που τις καθιστά πιο ελκυστικές για τους νεότερους χρήστες. Συνεπώς, οι νεοτράπεζες, με όρους αγοράς, έχουν αποκτήσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην ελληνική αγορά και αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός, η επικράτησή τους είναι μόνο θέμα χρόνου.

Τα ελληνικά θεσμικά τραπεζικά ιδρύματα δύνανται να ξεπεράσουν τις τρέχουσες δυσκολίες και να διατηρήσουν τη θέση τους στην αγορά. Προκειμένου να γίνει όμως αυτό, πρέπει σε πρώτη φάση ο ψηφιακός μετασχηματισμός των τραπεζών να τεθεί σε προτεραιότητα, δηλαδή να εισαχθούν αποτελεσματικότερα συστήματα κινητής τραπεζικής, να μειωθεί η αναχρονιστική γραφειοκρατία και να προχωρήσει περαιτέρω η αυτοματοποίηση διαδικασιών. Αναγκαίο είναι οι τράπεζες να αυξήσουν τις επενδύσεις μορφής ESG (Environmental, Social, and Governance) και τον δανεισμό σε νεοφυείς επιχειρήσεις (start-ups), αφήνοντας στο παρελθόν τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και προχωρώντας σε ένα μέλλον αειφόρου ανάπτυξης.

H πρόκληση για τις ελληνικές συστημικές τράπεζες είναι πλέον μεγαλύτερη από ποτέ. Η ταχύτατη ανάπτυξη των neobanks υπογραμμίζει την ανάγκη για ριζικές αλλαγές και προσαρμογές στον τρόπο λειτουργίας και εξυπηρέτησης των πελατών. Ο δρόμος προς τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών τραπεζικών ιδρυμάτων είναι μεν μάκρύς αλλά αναγκαίος προκειμένου αυτά να εισέλθουν σε μία νέα περίοδο ανάπτυξης.