Το δάνειο των 140 δισεκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία παραμένει στον αέρα — και πιθανότατα θα καθυστερήσει τουλάχιστον για δύο ακόμη μήνες — μετά την άρνηση του ηγέτη της όγδοης μεγαλύτερης χώρας της Ένωσης να συναινέσει στη χρηματοδότηση μέσω δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Το Βέλγιο — μία από τις έξι ιδρυτικές χώρες της ΕΕ, γνωστό για την ικανότητά του να επιτυγχάνει ευρωπαϊκού τύπου συμβιβασμούς — κατάφερε να «αποδυναμώσει» σημαντικά το τελικό κείμενο της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Το αποτέλεσμα; Η απόφαση για το αν θα προχωρήσει το σχέδιο αναβλήθηκε για την επόμενη σύνοδο, αφήνοντας νέες σκιές πάνω από τη δέσμευση της Ένωσης προς το Κίεβο.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico, o πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ, δεξιός Φλαμανδός εθνικιστής, δέχεται πιέσεις στο εσωτερικό της χώρας, υποστηρίζοντας ότι το εγχείρημα ενέχει τεράστιους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για το Βέλγιο — όπου και φυλάσσεται το μεγαλύτερο μέρος των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δήλωσαν ότι κατανοούν τις ανησυχίες του, αλλά δεν κατάφεραν να τον πείσουν.
«Είναι κάπως πικρό να μας παρουσιάζουν τώρα ως τη “δύσκολη” χώρα», είπε ο Ντε Βέβερ στους δημοσιογράφους, χαρακτηρίζοντας την ιδέα να επιβαρυνθούν οι Βέλγοι φορολογούμενοι ως «εντελώς παράλογη».
Η αμφίσημη στάση του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία — παρά το γεγονός ότι αυτή την εβδομάδα επέβαλε κυρώσεις στις δύο μεγαλύτερες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες — έχει μεταθέσει το βάρος στην Ευρώπη να ενισχύσει τη στήριξή της προς το Κίεβο. Ενώ για χρόνια οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η ΕΚΤ θεωρούσαν αδιανόητη τη χρήση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της άμυνας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, το ενδεχόμενο αυτό έχει πλέον τεθεί σοβαρά στο τραπέζι, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται.
Η ΕΕ ήλπιζε την Πέμπτη να δώσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σαφή εντολή να προχωρήσει στην κατάρτιση νομικής πρότασης για το δάνειο, ενδεχομένως μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Ο Ντε Βέβερ φρόντισε να μην συμβεί αυτό.
Μετά από μια ολόκληρη μέρα έντονων διαπραγματεύσεων, οι συνομιλίες έφτασαν σε αδιέξοδο — πριν επαναληφθούν αργά το βράδυ, αφού οι σύμβουλοι των ηγετών συνέταξαν μια πιο «ουδέτερη» διατύπωση. Ο Βέλγος πρωθυπουργός επέτρεψε να αναφέρεται στο τελικό ανακοινωθέν μόνο ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο στην περαιτέρω διερεύνηση της ιδέας χρήσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από την Επιτροπή. Κάτι πολύ μακριά από αυτό που επιθυμούσε το Κίεβο.
«Είναι ένα αρκετά ισορροπημένο κείμενο ώστε να επιτρέπει διαφορετικές ερμηνείες, έτσι ώστε κάθε χώρα να μπορεί να το παρουσιάσει με τρόπο που τη βολεύει», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης που συμμετείχε στις συζητήσεις.
Η έκβαση αυτή, πάντως, αναζωπύρωσε τα ερωτήματα για τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής στήριξης προς την Ουκρανία, καθώς ο πόλεμος πλησιάζει στην τέταρτη χρονιά του.
Το σχέδιο «δεν έχει ταφεί», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. «Συζητήσαμε τεχνικές λεπτομέρειες». Δεν υπήρχαν, ωστόσο, εναλλακτικές προτάσεις στο τραπέζι για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, πρόσθεσε. Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ διαβεβαίωσε τους ηγέτες ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με το δάνειο είναι «διαχειρίσιμοι».
Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων στην Ευρώπη βρίσκεται στην εταιρεία Euroclear, με έδρα τις Βρυξέλλες, Βέλγιο και ΕΕ αναζητούσαν επί μέρες νομική φόρμουλα που να κατευνάσει τις ανησυχίες του Ντε Βέβερ και να επιτρέψει στην Επιτροπή να προχωρήσει. Όμως, ενώ τα προηγούμενα προσχέδια του κοινού ανακοινωθέντος ζητούσαν ρητά την κατάθεση νομικής πρότασης — ουσιαστικά ανάβοντας το πράσινο φως για το σχέδιο — η τελική διατύπωση περιορίστηκε στο να «καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει, το συντομότερο δυνατό, επιλογές για οικονομική στήριξη», μεταθέτοντας την απόφαση για την επόμενη σύνοδο κορυφής τον Δεκέμβριο.
Οι διπλωμάτες εκτιμούν ότι ο Ντε Βέβερ θεωρεί υπερβολικά μεγάλο το ρίσκο, καθώς το Βέλγιο φιλοξενεί τον κύριο φορέα που διαχειρίζεται τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια στην Ευρώπη. Η ακαμψία του αποδίδεται επίσης στις εσωτερικές πολιτικές πιέσεις — βρίσκεται σε αδιέξοδες διαπραγματεύσεις για την εξισορρόπηση του βελγικού προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους της ΕΕ, ο Ντε Βέβερ απέρριψε ακόμη και μια ύστατη πρόταση συμβιβασμού που θα περιλάμβανε ισχυρότερη δέσμευση υπέρ του δανείου.
Πηγή
Array
