Ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός του Αμερικανού Προέδρου, φτιάχνει υπερπολυτελές θέρετρο στο νησί της Αλβανίας με κόστος 1,4 δισ. δολάρια.
Μια νέα και εξαιρετικά φιλόδοξη επένδυση στη Μεσόγειο φέρει την υπογραφή του Τζάρεντ Κούσνερ. Ο γαμπρός του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ (σύζυγος της Ιβάνκα, της μεγάλης του κόρης), μέσω της εταιρείας του Affinity Partners, ανακοίνωσε τη δημιουργία πολυτελούς τουριστικού θέρετρου στο απομονωμένο και μέχρι πρόσφατα ακατοίκητο νησί Σάσωνα της Αλβανίας. Η απόφαση, όπως είναι φυσικό, έχει ήδη προκαλέσει ενθουσιασμό αλλά και αντιδράσεις.
Η Σάσωνα ή Σάσων παραχωρήθηκε από την Ελλάδα στην Αλβανία το 1914 με νόμο (με δύο μόλις άρθρα), από την ελληνική Βουλή. Στη συνέχεια έγινε ένα στρατιωτικοποιημένο νησί που βρίσκεται στην είσοδο του κόλπου της Αυλώνας, σε στρατηγική θέση στο Ιόνιο Πέλαγος, απέναντι από την Ιταλία. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το νησί αποτελούσε ναυτική βάση του κομμουνιστικού καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα και ήταν πλήρως κλειστό στο κοινό. Μετά την πτώση του καθεστώτος, εγκαταλείφθηκε, παραμένοντας ουσιαστικά «παγωμένο στον χρόνο», με ερειπωμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις και, φυσικά, μηδενική τουριστική εκμετάλλευση.
Ενας high-end προορισμός
Ο Κούσνερ, εντυπωσιασμένος από την άγρια φυσική ομορφιά και την «ανέγγιχτη» δυναμική του νησιού, σχεδιάζει τη μετατροπή του σε πολυτελές θέρετρο. Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός οικολογικού θέρετρου, κατοικιών, ξενοδοχείων, εστιατορίων, μαρίνας και υποδομών θαλάσσιων σπορ. Παράλληλα, μέρος των στρατιωτικών δομών θα αναπαλαιωθεί με σεβασμό στην αρχική τους αρχιτεκτονική, δημιουργώντας ένα είδος «ζωντανού μουσείου».
Η αλβανική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Έντι Ράμα χαρακτήρισε την επένδυση «στρατηγική». Κι έχει τους λόγους της γι’ αυτό. Αφ’ ενός, μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να «αποχαρακτηρίσει» την περιοχή και από στρατιωτική να την χρίσει τουριστική. Αφ’ ετέρου, επειδή προσβλέπει στην οικονομική συνεργασία με την οικογένεια Τραμπ για να προωθήσει άλλα συμφέροντα. Έτσι, λοιπόν, παραχώρησε 99ετή μίσθωση στην εταιρεία Atlantic Incubation Partners LLC, η οποία σχετίζεται με την Affinity. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το πρότζεκτ αναμένεται να δημιουργήσει πάνω από 1.000 θέσεις εργασίας, να ενισχύσει το τουριστικό ΑΕΠ και να τοποθετήσει την Αλβανία στο διεθνές επενδυτικό προσκήνιο. Η λογική του Κούσνερ είναι να προσελκύσει το διεθνές τζετ-σετ, προσφέροντάς τους ένα νησί σχεδόν… ιδιωτικό, στο οποίο θα μπορούν να περνούν ξέγνοιαστα τις ημέρες τους μακριά από αδιάκριτα βλέμματα.
Δεν λείπουν, όμως, και οι γεωπολιτικές ερμηνείες. Αναλυτές σημειώνουν ότι η παρουσία μιας εταιρείας που σχετίζεται άμεσα με τον στενό οικογενειακό κύκλο του Τραμπ ενισχύει τις σχέσεις Τιράνων–Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα από τη στιγμή της επανεκλογής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Υπάρχουν, επίσης, αναφορές ότι το εγχείρημα αποσκοπεί να αποτρέψει την είσοδο ρωσικών ή κινεζικών κεφαλαίων στην ευαίσθητη περιοχή του νότιου Ιονίου. Για άλλους αναλυτές, αυτή η επένδυση μπορεί να παίξει και το ρόλο της πρόβας-τζενεράλε. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ έριξε στα σοβαρά στο τραπέζι τη μετατροπή ολόκληρης της Λωρίδας της Γάζας σε τουριστικό θέρετρο. Αν πετύχει η επένδυση στη Σάσωνα, αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμη εχέγγυο για την αποτελεσματικότητα του Τραμπ σ’ αυτού του είδους τις μπίζνες.
Υπάρχουν, βέβαια, και αντιρρήσεις. Η Σάσωνα βρίσκεται εντός του εθνικού θαλάσσιου πάρκου Karaburun–Sazan, μιας προστατευόμενης περιοχής με πλούσια βιοποικιλότητα, τροπικά οικοσυστήματα και ενδημικά είδη. Ομάδες περιβαλλοντικής προστασίας έχουν ήδη εκφράσει τις ανησυχίες τους για τις επιπτώσεις της επένδυσης στο περιβάλλον και την αειφορία της περιοχής. Επισημαίνουν ότι δεν έχει προηγηθεί ολοκληρωμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ενώ παραμένουν ερωτήματα για το πώς θα διαχειριστεί η εταιρεία τα παλιά στρατιωτικά κατάλοιπα, τα οποία ενδέχεται να περιλαμβάνουν ακόμα και ανεξουδετέρωτα εκρηκτικά.
Σε δηλώσεις του, ο Κούσνερ υποστήριξε ότι η προσέγγισή του είναι «οικολογικά ευαίσθητη» και ότι στόχος του είναι να «διατηρήσει και να αναδείξει τη φυσική ομορφιά του νησιού». Βρίσκει, όμως, απέναντί του φορείς όπως η ακτιβιστική οργάνωση EcoAlbania, που αναφέρουν ήδη ότι το brand “Trump” στην Αλβανία μπορεί να γίνει συνώνυμο της υπερεκμετάλλευσης.
Το Νησί των Τραμπ
Η επένδυση έχει ήδη αποκτήσει συμβολική φόρτιση στους ντόπιους, οι οποίοι αποκαλούν πλέον τη Σάσωνα «το Νησί των Τραμπ» (Ishulli i Trumpëve), αν και τυπικά ο Ντόναλντ Τραμπ δεν συμμετέχει στην εταιρεία. Σε τοπικό επίπεδο, πολλοί Αλβανοί ελπίζουν ότι η επένδυση θα αλλάξει ριζικά τη ζωή τους, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και αναβαθμίζοντας τις υποδομές, ενώ άλλοι ανησυχούν για την αλλοίωση του χαρακτήρα της περιοχής. Ορισμένα ΜΜΕ της γειτονικής χώρας εκφράζουν φόβους ότι αναμένεται να υπάρξει μέχρι και αλλοίωση του πληθυσμού, με τη συρροή Αμερικανών πολιτών, αλλά και ξένων που θα δουλέψουν στην περιοχή.
Παρά τις φιλόδοξες ανακοινώσεις, το έργο βρίσκεται ακόμα στα πρώτα του βήματα. Προηγούνται διαδικασίες εκκαθάρισης του εδάφους από παλιά εκρηκτικά, εκπόνηση μελετών, και διαπραγματεύσεις με τοπικούς φορείς. Το αν τελικά η Σάσωνα θα μεταμορφωθεί σε έναν νέο προορισμό υψηλής τουριστικής αξίας ή θα εξελιχθεί σε ένα ακόμα ημιτελές μεσογειακό όνειρο, θα φανεί σύντομα. Η βούληση, πάντως, της οικογένειας Τραμπ να επενδύσει στη γειτονιά μας είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.
Εξωτερική φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image, Explorevisit Albania/Facebook
