Τετάρτη 19.02.2025

Σκέψεις και συμπεράσματα από την απόφαση για το Μάτι

Του Λέανδρου Ρακιντζή

Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, που δίκασε το “Μάτι”, όπως συνοπτικά λέγεται η τραγωδία με τα 102 επίσημα θύματα, με κατηγορούμενους 21 άτομα για ανθρωποκτονία από αμέλεια και τον εμπρηστή έκδωσε μετά 19μηνο διαδικασία την απόφαση του, με την οποία αθώωσε τους κατηγορούμενους πολιτικούς ΟΤΑ και καταδίκασε τον εμπρηστή σε 3 χρόνια φυλακή και τους 5 στρατηγούς της Πυροσβεστικής με ελαφρυντικά  σε 5 χρόνια φυλάκιση τον καθένα  με εξαγορά προς 10 ευρώ την ημέρα. Οι κατηγορούμενοι άσκησαν έφεση και λόγω της αναστέλλουσας δύναμης της απόφασης παρέμειναν ελεύθεροι. Η απόφαση λόγω της αθωώσεως των κατηγορούμενων  πολιτικών ΟΤΑ και του μη εγκλεισμού στις φυλακές των καταδικασθέντων στρατηγών της Πυροσβεστικής προκάλεσε κατακραυγή της κοινής γνώμης κατά της Δικαιοσύνης, επεισόδια από συγγενείς των θυμάτων στο ακροατήριο του δικαστηρίου και  απαξιωτικές δηλώσεις δικηγόρων και πολιτικών προσώπων, που απαιτούσαν την αυστηρή καταδίκη όλων.

Με αφορμή το νοσηρό αυτό κλίμα σε βάρος της δικαιοσύνης η ΕνΔΕ με την από 30-4-2024 ανακοίνωση της : Εκφράζει έντονη ανησυχία “για τα λαϊκά δικαστήρια, που έχουν στηθεί στη χώρα εδώ και καιρό υπό την ανοχή της Πολιτείας και τα οποία συνοδεύονται πλέον με προπηλακισμούς σε βάρος των λειτουργών της δικαιοσύνης και με δηλώσεις πολιτικών προσώπων, οι οποίες αφενός πυροδοτούν ένα άκρατο λαϊκισμό,  αφετέρου συνιστούν παρέμβαση στο έργο της Δικαιοσύνης, όπως  οι δηλώσεις του Υφυπουργού Δικαιοσύνης με τις οποίες προαναγγέλλει την άσκηση εφέσεως από τον Εισαγγελέα κατά της απόφασης του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου”.

Είναι γεγονός, ότι ο μέσος μη ειδήμων πολίτης δεν μπορεί να αντιληφθεί ούτε την αθώωση των κατηγορουμένων για 102 ανθρωποκτονίες από αμέλεια ούτε την κατά συγχώνευση ποινή των 5 ετών των καταδικασθέντων στρατηγών, αφού είχαν καταδικασθεί για κάθε ανθρωποκτονία σε 2 χρόνια φυλάκιση δηλαδή σε 204  χρόνια. Για λόγους αρχής δεν σχολιάζω ποτέ τη δικανική κρίση για την ενοχή ή όχι του κατηγορουμένου, γιατί αυτό απαιτεί εκτίμηση των αποδείξεων κατά τη δικαστική διαδικασία και όχι με βάση τις πληροφορίες. Είναι όμως γεγονός, ότι κάποιες φορές η δικανική κρίση υπερβαίνει τα ακραία ακόμα και της λογικής όρια με αποφάσεις που δημιουργούν  ερωτηματικά για την ορθότητα τους, αλλά αυτό αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Δικαιοσύνης, η ηγεσία όμως του ΑΠ  τουλάχιστον τα τελευταία 50 χρόνια δεν άσκησε σχετικό πειθαρχικό έλεγχο.

Η κατηγορία κατά των κατηγορούμενων πλην του εμπρηστή ήταν ανθρωποκτονία από αμέλεια με προβλεπόμενη ποινή φυλακίσεως 5 ετών, που με την αναγνώριση των ελαφρυντικών περιστάσεων και στη συγκεκριμένη περίπτωση αναγνωρίστηκαν από το δικαστήριο στους καταδικασθέντας τα ελαφρυντικά του σύννομου βίου, επιφέρει μειωμένη ποινή κατά την κρίση του δικαστηρίου. Δεν γνωρίζω την αιτιολογία για την αθώωση των πολιτικών ΟΤΑ και ειδικότερα αν αποδείχθηκε η ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ της αμελούς συμπεριφοράς τους και του αποτελέσματος, γιατί σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες δεν έχουν ακόμα καθαρογραφεί τα πρακτικά της δίκης.

Επομένως οποιαδήποτε κριτική κατά των δικαστών, γιατί και οι κρίνοντες κρίνονται, είναι πρόωρη. Το Δικαστήριο  επέβαλε  στους καταδικασθέντες στρατηγούς της Πυροσβεστικής τη σύμφωνα με το άρθρο 94 ΠΚ, όπως τροποποιήθηκε με το ν.4619/2019,  μεγαλύτερη κατά συγχώνευση ποινή με ποινή βάσης τα 2 χρόνια φυλάκισης, που σύμφωνα με τον ισχύοντα κατά την πράξη ΠΚ μετατρέπεται υποχρεωτικά σε χρηματική ποινή.

Κατά της παραπάνω απόφασης ο Εισαγγελεύς Εφετών Αθηνών άσκησε στο σύνολο της έφεση  εναντίον όλων των κατηγορούμενων καταδικασθέντων και μη πλην του εμπρηστή, γιατί δεν ήταν δυνατή η άσκηση της. Η έφεση αφορά α) τους αθωωθέντες για κρίση περί μη ενοχής τους. Σύμφωνα όμως με το άρθρο 487ΚΠΔ ο λόγος εφέσεως πρέπει να αιτιολογείται ειδικά και εμπεριστατωμένα, εφόσον όμως σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες  δεν έχουν καθαρογραφεί τα πρακτικά της δίκης αμφιβάλλω αν δυνατή η εξεύρεση αιτιολογημένων λόγων εφέσεως, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει δικονομικές ακυρότητες β)κατά των καταδικασθέντων ως προς τα  ελαφρυντικά που αναγνωρίστηκαν, αλλά εφόσον αυτοί έχουν τιμωρηθεί  με την ανώτατη δυνατή ποινή  και το μόνο κεφάλαιο, που μπορεί να προσβληθεί με έφεση είναι η ποινή βάσης, οπότε αν το Εφετείο δεχτεί την έφεση μπορεί να επιβάλλει ποινή μεγαλύτερη από 2 έτη φυλάκισης για κάθε ανθρωποκτονία, τότε η συνολική ποινή των 5  ετών δεν μπορεί να μετατραπεί σε χρηματική.

Δεν γνωρίζω γιατί ο Εισαγγελέας άσκησε εσπευσμένα την έφεση στο σύνολο της απόφασης πριν την καθαρογραφή των πρακτικών της δίκης, ίσως για να ικανοποιήσει την κοινή γνώμη που απαιτούσε αυστηρότερη τιμωρία των ενόχων και με την επίσπευση της δίκης να προλάβει ενδεχόμενη παραγραφή των αδικημάτων. Έτσι όμως έδωσε την εντύπωση, ότι συμμορφώθηκε στην προαναγγελία του Υφυπουργού Δικαιοσύνης για άσκηση έφεσης, που σύμφωνα με την ΕνΔΕ συνιστά παρέμβαση στη λειτουργία της δικαιοσύνης και μείωση της δικαστικής ανεξαρτησίας. Άλλωστε  σε πίνακα ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης η χώρα μας κατετάγη μόλις 61η   μεταξύ 146 χωρών διεθνώς. Τέτοιες πρακτικές όμως μαζί με τις γνωστές δυσλειτουργίες  της Δικαιοσύνης κλονίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών σε αυτή.

Array

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ