Πόσο ακριβώς θα είναι η ανάπτυξη δεν έχει εύκολη απάντηση, καθώς η αβεβαιότητα που επικρατεί διεθνώς είναι πολύ υψηλή, οι μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία) αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και στην περιοχή μας συνεχίζουν να μαίνονται πόλεμοι. Με βάση τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών, η Ελλάδα θα φτάσει 2026 στο ανώτατο όριο σε ό,τι αφορά στις επενδύσεις, αφού ο επόμενος χρόνος θα είναι -θεωρητικά τουλάχιστον- ο τελευταίος χρόνος υλοποίησης επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Γκάζι
Σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, στο σύνολό τους, ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις στη χώρα, προβλέπεται ότι το 2026 θα καταγράψουν αύξηση κατά 10,2%. Ετσι, το 2026 οι συνολικές επενδύσεις θα αντιπροσωπεύουν το 18% του ΑΕΠ, σε πραγματικούς όρους -ή 16,8% σε ονομαστικούς- και θα ξεπεράσουν αθροιστικά τα 40 δισ. μέσα στη χρονιά.
Με βάση τις επίσημες εκτιμήσεις, το 50% της αύξησης θα προέλθει από επενδύσεις σε κατασκευές (αύξηση 13,8%), ενώ το υπόλοιπο 50% από επενδύσεις σε εξοπλισμό (αύξηση 10,1%) και αγροτικά αγαθά.
Οσοι αξιολογούν σε τακτική βάση την ελληνική οικονομία, προβλέπουν ότι μετά το αποκορύφωμα του 2026 θα έρθει η μεγάλη υποχώρηση από το 2027 και μετά.
Με μια πιο ψύχραιμη ματιά όμως, το τέλος του ΤΑΑ δεν θα έρθει στο τέλος του 2026. Εως τότε θα πρέπει να ολοκληρωθούν, μόνο τα έργα ύψους 18,2 δισ. ευρώ, τα οποία χρηματοδοτούνται από τις επιχορηγήσεις του ελληνικού προγράμματος. Θα μείνουν να υλοποιούνται οι ιδιωτικές επενδύσεις, ύψους 17,64 δισ. ευρώ, στο προϋπολογισμό των οποίων συμμετέχουν και δάνεια ύψους 7,4 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μάλιστα, η προσδοκία είναι ότι μπορεί να φτάσουμε σε ιδιωτικές επενδύσεις πάνω από 32 δισ., οι οποίες θα απορροφήσουν το σύνολο των 17,8 δισ. των δανείων που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα. Μπορεί η απορρόφηση πόρων να είναι μικρότερη από τα 7 δισ. ευρώ, που αναμένεται να έχουμε το 2026, αλλά θα καλύπτει ένα μεγάλο μέρος της απώλειας.
Νέες δράσεις
Επίσης, από τον επόμενο χρόνο θα έχουμε εισροές και από τα 8 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει η χώρα από τα τρία νέα κοινοτικά ταμεία! Το Κοινωνικό Ταμείο για το κλίμα, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού και το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων.
Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρξει και μια ένταση στις απορροφήσεις του ΕΣΠΑ 2021 -2017. Σήμερα, η Ελλάδα έχει απορροφήσει τα 9,3 δισ., από τα συνολικά 26,9 δισ. ευρώ των κοινοτικών πόρων. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι απώλειες λόγω επενδύσεων, αν όχι μηδενικές, θα είναι πολύ μικρές.
Τουρισμός και ιδιωτική κατανάλωση
Εκτός από τις επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να μειωθούν αλλά πολύ λιγότερο από ό,τι αναμένεται, η ελληνική οικονομία έχει και σταθερές, οι οποίες δεν θα επιτρέψουν μεγάλη υποχώρηση στο ΑΕΠ.
Η πρώτη είναι η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία κάθε χρόνο αυξάνεται πάνω από τον στόχο που θέτουν οι Προϋπολογισμοί. Παράλληλα, η ιδιωτική κατανάλωση παράγει κάθε χρόνο το 70-75% του ΑΕΠ. Για το 2025, η αύξηση της κατανάλωσης θα φτάσει 1,9%, από 1,7% που αναμενόταν αρχικά. Το 2026 η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,7%.
Η δεύτερη σταθερά είναι ο τουρισμός, ο οποίος παρά τις ενδείξεις κόπωσης στην αρχή της φετινής περιόδου, ετοιμάζεται φέτος να σπάσει άλλο ένα ρεκόρ εισπράξεων.
