Ηεπίθεση των ισραηλινών F35 πριν από περίπου δύο εβδομάδες κατά του ιρανικού προξενείου στη Δαμασκό αποκεφάλισε την ηγεσία της πραιτοριανής παραστρατιωτικής οργάνωσης που προστατεύει τους αρμούς της ιρανικής ισλαμικής επανάστασης.
Η ισραηλινή επίθεση ήταν σοβαρότερη και επιβλαβέστερη εναντίον των Φρουρών της Επανάστασης (IRGC) από εκείνη των αμερικανικών τον Ιανουάριο του 2020 η οποία στοίχισε τη ζωή στο στρατηγό Qassem Soleimani.
Η επίθεση υποτίθεται ότι διέκοψε τον επιχειρησιακό και τακτικό σχεδιασμό του IRGC με εκπροσώπους των περιφερειακών υποκρατικών ενόπλων δυνάμεων που συναποτελούν τον «Άξονα της Αντίστασης» ως προς τα επόμενα βήματα των σχεδιαζόμενων επιθέσεων κατά του Ισραήλ σε περίπτωση που εκείνο επιτίθετο στη Ράφα.
Το ότι το Ιράν θα αντιδρούσε σε αυτήν την επίθεση, ότι και εάν έλεγαν ως δηλώσεις αποτροπής οι Αμερικανοί ήταν δεδομένο. Πολλοί θεωρούσαν ένα ή περισσότερο χτυπήματα κατά ισραηλινών διπλωματικών αποστολών δεδομένη αλλά η Τεχεράνη αποφάσισε να αποδείξει την αναξιοπιστία της ισραηλινής ή/και αμερικανικής αποτροπής αποτολμώντας μια πυραυλική επίθεση τέτοιας έντασης, τέτοιας επιτήδευσης και τέτοιας ακρίβειας.
Αυτό από μόνο του αποτελεί μια νίκη για την Τεχεράνη μεγαλύτερη από το άμεσο κέρδος του χτυπήματος της ισραηλινής αεροπορίας κατά το ιρανικού προξενείου στις αρχές του μήνα.
Το Ιράν εκτοξεύοντας μια πολυεπίπεδη επίθεση κορεσμού κατά όλων των στρωμάτων της ισραηλινής αεράμυνας επέτυχε να αποκτήσει αυτό που ονομάζουμε στις σπουδές στρατηγικής και εθνικής ασφαλείας «proof of concept» ή απόδειξη ιδέας, της ιδέας δηλαδή ότι το Ισραήλ μπορεί να χτυπηθεί από όλες τις κατευθύνσεις με βαλλιστικούς πυραύλους, με πυραύλους cruise, και εκατοντάδες UCAV συμπεριλαμβανομένων πυραυλικών επιθέσεων που εκκινούσαν από το ίδιο το Ιράν.
Η επίθεση αυτή που συμπεριέλαβε σύμφωνα με δηλώσεις των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων περίπου 350 πυραυλικά συστήματα και drones απέτυχε κατά 99% να διαπεράσει τις αντιαεροπορικές ομπρέλες του Ισραήλ (Iron Dome, David’s Sling, Arrow 2) αλλά μόλις επτά πύραυλοι επέτυχαν να πλήξουν την αεροπορική βάση του Netavim από όπου είχαν απογειωθεί τα F35 τα οποία έπληξαν το ιρανικό προξενείο της Δαμασκού. Η ιρανική επίθεση απέδειξε ότι η ισραηλινή αεράμυνα είναι σχεδόν άτρωτη, αλλά όχι εντελώς άτρωτη.
Το αεροδρόμιο του Netavim δεν επλήγη στο βαθμό που να μην είναι πλέον επιχειρησιακό αλλά το precedent έχει πλέον δημιουργηθεί. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι εάν το Ισραήλ δεν διέθετε τη συνδρομή των αμερικανικών, βρετανικών και γαλλικών δυνάμεων που είχαν αναπτυχθεί στην περιοχή ο αριθμός των ιρανικών μέσων που θα διαπερνούσε τα αντιαεροπορικά του συστήματα θα ήταν πολύ μεγαλύτερος από τους 7 πυραύλους.
Το κλίμα δεν είναι πανηγυρικό στο Ισραήλ. Όλοι ελπίζουν ότι δεν θα δοθεί συνέχεια και αυτό φαίνεται να βαραίνει ιδιαιτέρως τις επόμενες αποφάσεις του Ισραηλινού Πρωθυπουργού και της εξόφθαλμα προβληματικής σχέσης του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ.
Κανείς από τους δύο δεν θέλει να εμπλακεί σε έναν γενικευμένο πόλεμο κατά του Ιράν με απευθείας ανατροφοδοτούμενες αεροπορικές επιθέσεις μεταξύ Ιράν-Ισραήλ την ώρα που αφενός ο πόλεμος κατά της Χαμάς δεν έχει τελειώσει και αφετέρου το μέτωπο με τη Χεζμπόλαχ ενδέχεται να ανοίξει. Πρέπει να είναι σαφές σε όλους ότι εάν το Ισραήλ αντεπιτεθεί μαζικά κατά του Ιράν μετά βεβαιότητας θα ανοίξει και το μέτωπο του Λιβάνου.
Το ίδιο σαφές είναι στον Αμερικανό πρόεδρο ότι μια μαζική ισραηλινή αντεπίθεση κατά του Ιράν θα καταστήσει τον πόλεμο κατά τη Χαμάς περιφερειακό, φέροντας το σύνολο των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή στο στόχαστρο των ΗΠΑ με ανυπολόγιστες συνέπειες για την αύξηση των τιμών του πετρελαίου σε περίπτωση που μια ευθεία ιρανο-ισραηλινή διαμάχη διαχυθεί στον Περσικό Κόλπο όταν οι εκεί αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις εμπλακούν κατά των ιρανικών.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν εφιαλτικό για τον οποιοδήποτε Αμερικανό Πρόεδρο και πολλώ δεν μάλλον για τον υπέργηρο Μπάιντεν που θα δώσει τη μάχη της επανεκλογής του σε έξι περίπου μήνες.
Πέραν αυτού, με την άμεση επίθεση του κατά του Ισραήλ, το Ιράν έθεσε ένα νέο επίπεδο κλιμάκωσης σε περίπτωση που επαναληφθούν πλήγματα ανάλογα με εκείνο που πυροδότησε την αντεπίθεση της Τεχεράνης στις 14 Απριλίου. Το Ιράν το ίδιο θεωρεί την αντεπίθεση του λήξασα. Έχει επιτύχει το proof of concept. Μια επόμενη στοχευμένη αντεπίθεση του με 1000 μέσα κορεσμού μπορεί να αποβεί πιο επικεντρωμένη και ενδεχομένως πιο επιτυχημένη. Το Ιράν όπως αποδεικνύουν οι εξαγωγές drones και βαλλιστικών πυραύλων στη Ρωσία έχει αποκτήσει -παρά τις διεθνείς κυρώσεις εναντίον του- ένα μεγάλο βαθμό αυτονομίας και ανθεκτικότητας ως προς τη δυνατότητα της αμυντικής του βιομηχανίας να παράγει μεγάλες ποσότητες πυραύλων και drones με ανταγωνιστικό κόστος
Ο κ. Νετανιάχου δεν θα αντέξει πολιτικά και μια τρίτη αποτυχία της ισραηλινής αποτροπής. Αλλά θα μπορούσε να αξιοποιήσει το ποσοστό επιτυχίας 99% της ισραηλινής αεράμυνας για να μην κλιμακώσει υπερθεματίζοντας στην εσωτερική του κοινή γνώμη μόνο τις θετικές παραμέτρους της υπόθεσης, δηλαδή την εξαιρετικά αποτελεσματική ισραηλινή αεράμυνα.
Θα μπορούσε επίσης να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά αυτήν την επιτυχία εκμεταλλευόμενες την αντανακλαστική τάση των εκλογέων να συσπειρώνονται γύρω από τη σημαία σε περιόδους κρίσης ακόμη και εάν θεωρούν εκείνον που την κρατά παντελώς ανάξιο για αυτό το ρόλο.
Το πιθανότερο ωστόσο είναι ότι ο Νετανιάχου θα επιχειρήσει να κεφαλαιοποιήσει την αυτοσυγκράτησή του έναντι του Ιράν για να πείσει τους Αμερικανούς να κάμψουν τις ενστάσεις τους έναντι του ενδεχομένου να επιτεθεί στη Ράφα. Κάτι τέτοιο ωστόσο, εάν δεν αντιμετωπιστεί πιο πριν αποτελεσματικά η ανθρωπιστική καταστροφή, θα ήταν σαν να αποφεύγεις ένα τραγικό λάθος για να κάνεις ένα εξωφρενικό.
* Ο Θεόδωρος Τσακίρης, είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής & Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
