Ο Τραμπ και οι τζογαδόροι επενδυτές

Και αυτό διότι είναι απρόβλεπτος, κινείται εκτός οποιουδήποτε πλαισίου -πολιτικού, γεωπολιτικού, οικονομικού- και ουδείς μπορεί να προβλέψει τις επόμενες κινήσεις του.

Πέραν των κινήσεων που είχε προαναγγείλει με την επιβολή δασμών στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στην Κίνα, στον Καναδά και το Μεξικό, ως πρόεδρος πλέον εμφανίζει περίεργες επεκτατικές τάσεις εις βάρος άλλων χωρών, τις οποίες θέλει να ενσωματώσει στις ΗΠΑ. Ξεκίνησε με τη Γροιλανδία, την οποία έχει δηλώσει ότι είτε θα αγοράσει από τη Δανία, είτε θα την καταλάβει στρατιωτικά. Συνέχισε με τον Καναδά, τον οποίο ανακοίνωσε ότι θα προσαρτήσει στις ΗΠΑ, στη συνέχεια δήλωσε ότι θα πάρει από τον Παναμά τη Διώρυγα και τώρα ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα πάρουν τη Λωρίδα της Γάζας, την οποία θα ξαναχτίσουν μεταμορφώνοντάς τη στη Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής και θα πουλήσουν τα σπίτια σε ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Οσο για τους Παλαιστίνιους, λέει ότι θα τους βρει ένα «υπέροχο κομμάτι γης» στην Ιορδανία ή στην Αίγυπτο ώστε να ζουν ειρηνικά χωρίς να σκοτώνονται. Οταν κάποιος δημοσιογράφος τού είπε ότι οι Αιγύπτιοι και οι Ιορδανοί δεν συμφωνούν, απάντησε ότι «δεν θα μας αρνηθούν και θα ανοίξουν την αγκαλιά τους στους Παλαιστινίους», οι οποίοι φυσικά δεν έχουν άποψη, ούτε έχει καμία σημασία τι θέλουν στο σενάριο του προέδρου των ΗΠΑ.

Ολα αυτά, τα εξωφρενικά για τη διεθνή κοινή γνώμη σχέδια του προέδρου Τραμπ, προκαλούν στις αγορές τεράστιες διακυμάνσεις. Το ίδιο και οι ανακοινώσεις του για επιβολή δασμών, για τα κρυπτονομίσματα, για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Κάθε λέξη του προκαλεί θεαματικές μεταβολές στις τιμές μετοχών, στις αξίες ομολόγων και εμπορευμάτων, στις ισοτιμίες των νομισμάτων. Και είναι εντελώς απρόβλεπτο ποια θα είναι η επόμενη λέξη που θα πει, όπως και το αν αυτό που θα πει τελικά θα γίνει.

Για παράδειγμα, τα μέτρα που ανακοίνωσε για το Μεξικό και τον Καναδά λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωσή τους πάγωσαν και η επιβολή τους αναβλήθηκε για ένα μήνα. Οι περισσότερες απαιτήσεις του είναι αδύνατον να ικανοποιηθούν, όπως για παράδειγμα να αυξηθούν οι ευρωπαϊκές εισαγωγές από τις ΗΠΑ, για τον απλούστατο λόγο ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι Σοβιετική Ενωση ώστε η Φον ντερ Λάιεν να αποφασίσει τι θα εισαχθεί και από πού – οι Ευρωπαίοι εισαγωγείς θα εισάγουν ό,τι τους συμφέρει. Οπως είναι προφανές, ανεξαρτήτως του τι πιστεύει ή θέλει να κάνει ο Τραμπ, ότι η κατάληψη εδαφών που ανήκουν σε άλλες χώρες δεν γίνεται με μαγικό τρόπο, γίνεται με πόλεμο. Δεν ξέρω πώς θα πείσει π.χ. τους Παλαιστίνιους να φύγουν από τη Γάζα ή τους Αιγύπτιους να τους παραχωρήσουν ένα «υπέροχο κομμάτι γης για να ζήσουν εκεί ειρηνικά, ούτε πώς θα πείσει τους Καναδούς να πάψουν να είναι χώρα και να γίνουν Πολιτεία των ΗΠΑ.

Το τι συμβαίνει στο μυαλό του Τραμπ δεν μπορούμε ακόμη να το καταλάβουμε. Αυτό όμως δεν έχει σημασία, σημασία έχουν οι επιπτώσεις όσων λέει. Και η επίπτωση στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου είναι η πρόκληση μεγάλων διακυμάνσεων. Είναι αδύνατον για κάποιον επενδυτή αυτή τη στιγμή να αποφύγει το ρίσκο όποια επένδυση και αν διαλέξει. Μπορεί ξαφνικά να κερδίσει πάρα πολλά ή να χάσει πάρα πολλά, ή ακόμη να κερδίσει πάρα πολλά για λίγες ημέρες και να καταστραφεί την επομένη, καθώς ο πρόεδρος λέει ή κάνει το ακριβώς αντίθετο από αυτό που είχε πει ή κάνει αρχικά. Ο ίδιος ο Τραμπ και ο κολλητός του Ελον Μασκ θα μπορούσαν να βγάζουν δισεκατομμύρια στις αγορές παίζοντας μόνο με τις δηλώσεις τους, αυτό όμως δεν ισχύει για κανέναν άλλο εκτός του στενού τους κύκλου. Για όλους τους υπόλοιπους οι αγορές είναι πλέον ένα άγνωστο έδαφος όπου δεν ισχύουν οι γνωστές μέθοδοι αξιολόγησης του κινδύνου και της ευκαιρίας. Οι απρόβλεπτες διακυμάνσεις είναι το μόνο βέβαιο και κάθε άλλη βεβαιότητα έχει εξαφανιστεί.

Φυσικά μαζί με την αβεβαιότητα στις αγορές έχει αυξηθεί πολύ και η γεωπολιτική αστάθεια, αλλά και η πολιτική αβεβαιότητα σε όλες τις χώρες, διότι ουδείς γνωρίζει ποια νέα ιδέα θα εκστομίσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ ή ποιον πολιτικό και ποια κυβέρνηση θα υποστηρίξει ή θα αποδομήσει.

Συμπερασματικά, λοιπόν, αυτή τη στιγμή βασιλεύει παντού η αβεβαιότητα που προέρχεται από τον απρόβλεπτο παράγοντα «Τραμπ» και αυτό σημαίνει ότι οι μεγάλες και απρόβλεπτες διακυμάνσεις είναι η καθημερινότητα των αγορών.

Αυτό ισχύει και για τις ελληνικές αγορές, αφού στο Χρηματιστήριο Αθηνών οι μεγαλύτεροι επενδυτές είναι ξένοι και μπορεί ανά πάσα στιγμή να ρευστοποιήσουν τις θέσεις τους στη μικρή περιφερειακή αγορά της χώρας μας για να καλύψουν απώλειες από τις μεγάλες αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται.

Και φυσικά το νόμισμά μας, τα ομόλογά μας, το κόστος των πρώτων υλών, της ενέργειας και των εμπορευμάτων στην Ελλάδα επηρεάζεται αυτόματα από τις διεθνείς διακυμάνσεις στις αντίστοιχες αγορές. Το ίδιο και ο τουρισμός που είναι η βασική πηγή εσόδων της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος είναι πολύ ευαίσθητος στις γεωπολιτικές αναταράξεις, αλλά και στις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις.

Σε αυτή την ευμετάβλητη και αβέβαιη κατάσταση, ανοίγει η όρεξη πολλών τζογαδόρων επενδυτών που ελπίζουν σε τεράστια κέρδη. Πράγματι, αυτά μπορεί να υπάρξουν, όμως μπορεί να υπάρξουν και τεράστιες ζημιές.

Συνεπώς, η συνιστώμενη επενδυτική στρατηγική για τον μικρό τζογαδόρο επενδυτή που σώνει και καλά θέλει να επενδύσει είναι να επενδύει ποσά που δεν θα του λείψουν αν τα χάσει, διότι είναι πάρα πολύ πιθανό να τα χάσει ακόμη κι αν πρώτα τα έχει διπλασιάσει.